خلق يك  روف گاردن اصولي

طراحي روف گاردن در اصفهان و كلان شهرها بدليل اينكه بام باغ به فضاي ساختمان اضافه ميكند و جنبه زيبايي شناسي آن و وجود ساختمان هاي بلند مورد توجه مهندسين ، معماران و سازندگان كشورمان قرار گرفته است.

در طراحي روف گاردن، المان هاي متفاوتي وجود دارد. مانند آبنما، آلاچيق، گلدانها، چمن هاي طبيعي و مصنوعي، نيمكت، مبلمان، باربيكيو، جكوزي، استخرهاي فايبرگلاس و ... مواردي هستند كه در طراحي روف گاردن و يا بام باغ به كار ميروند.

براي طراحي روف گاردن ميتوان با گذاشتن چند گلدان در پشت بام شروع كرد و در انتها به اجراي فضاي سبز پرداخت.

گياه مناسب روف گاردن: گياهي مناسب روف گاردن است كه تحمل گرما و نور مستقيم خورشيد را داشته باشد.

فضاي سبز روي پشت بام: فضاي سبز ميتواند تركيبي از گياهان و گلدانها، فلاورباكس ها و بوته ميوه ها باشد.

آبياري اتوماتيك: از اجزاي اصلي و مهم حفظ و نگهداري گياهان آبياري در زمان هاي مشخص ميباشد. كه ميتوان از آبياري قطره اي و اتوماتيك استفاده كرد.

نورپردازي فضاي روف گاردن: از عناصري كه هزينه بالايي دارد اما در طراحي لاكچري و زيبايي روف گاردن تاثير گذار است.

زيرسازي پشت بام: يكي از مهمترين نكات در زيرسازي پشت بام كه بايد به آن توجه داشت، عايق ضد آب و نصب قطعات بام است.

كف سازي فضاي پشت بام: به سه صورت چوبي  و شن و قلوه سنگ تزئيني استفاده ميشود.

انواع روف گاردن: 

• روف گاردن گسترده: در اين نوع روف گاردن از گياهاني با قابليت رشد ريشه هاي كوتاه استفاده ميشود.
• روف گاردن متمركز: در اين نوع بام از گياهاني با عمق ريشه زياد و حداقل 30 سانتي متر استفاده ميشود. مزيت اين نوع بام عدم محدوديت در انتخاب نوع گياهان است. هر نوع گياهي حتي انواع ميوه ها مثل هندوانه، توت فرنگي و حتي گياهان دارويي مثل پونه و اسطوخودوش قابل كشت است.
• روف گاردن پرتابل و مدولار: روشي است كه بدون نياز به زيرساخت، قابل پياده شدن روي هر بام و بالكن و هرنوعي از بام هاي سبز ميباشد. در اين روش از قطعات پيش ساخته با پوشش گياهي متنوع و حتي انواع درختچه ها استفاده ميشود. در اين روش هيچگونه اتصالي به سطح بام ندارد.

انواع كلاسهاي روف گاردن

كلاسها و مشخصات گفته شده در روش هاي روف گاردن گسترده، روف گاردن متمركز و روف گاردن پرتابل و مدولار قابل اجرا ميباشد.

مشخصات روف گاردن كلاس A

كف بام: سنگ يا موزائيك

فضاي اطراف: پوشش گياهي طبيعي و شمشاد

فضاي مركز: پوشش چمن طبيعي

نحوه اجراي فضاي سبز: عايق كاري و زهكشي  

مشخصات روف گاردن كلاس B

كف بام: ترموود

پوشش گياهي فضاي اطراف: گياهان طبيعي و كاج

نحوه اجراي فضاي سبز: باكس ترموود و گلدان

جنس مبلمان: حصير و چرم داراي آلاچيق يا سايبان

نورپردازي: چراغ محوطه  

مشخصات روف گاردن كلاس C

كف بام: ترموود پلكاني

پوشش گياهي فضاي اطراف: گل و گياه طبيعي

نحوه اجراي فضاي سبز: باكس ترموود پلكاني

جنس مبلمان: ترموود داراي آلاچيق يا سايبان

نورپردازي: چراغ باغي و نور مخفي  

مراحل زيرساخت كف

با توجه به اينكه در روف گاردن آب باران يا آبهاي اضافي ناشي از آبياري بصورت مستقيم بر روي كف روف گاردن جاري و از طريق كف شورها به سمت خارج از بام هدايت ميشود، در نتيجه يكي از مهمترين نكته ها روش آب بندي سقف ميباشد.

نكته ديگر گياهاني هستند كه ريشه آنها بصورت عمودي رشد ميكند و از ديواره ها و سقف عبور ميكند بنابراين هنگام طراحي بايد به اين نكته توجه داشت و حتما از يك لايه ضد ريشه بر روي سقف استفاده گردد.

تعدادي از مراحل زيرساخت به شرح ذيل ميباشد

1. اجراي كف سازي، پوكه ريزي و شيب بندي با توجه به محل كف شورها به گونه اي كه از وزن زياد روف گاردن كاسته شود.
2. اجراي لايه آب بندي كه ميتواند بصورت ايزوگام حرارتي و يا اپوكسي انجام گردد.
3. اجراي لايه ضد ريشه بر روي سقف
4. همزمان با اجراي آب بندي كف به آب بندي ديواره ها نيز بايد توجه داشت تا از نشت آب از ضخامت ديواره ها به طبقات پايين جلوگيري كرد.

مدل هاي پر طرفدارآلاچيق 

همانطور كه از نام آن مشخص است جنس مواد مورد استفاده در آن ها چوبي است. و معمولا كنار دريا  جنگل ها ديده ميشوند. آلاچيق چوبي فضايي دلنشين براي ايجاد زيبايي و تنوع در فضاي باغ، پارك، حياط خانه ها ميباشد. و تركيب بي نظيري از گياه و چوب است. منظور از ساخت آلاچيق چوبي ايجاد سرپناهي براي نشستن در هواي آزاد و حفظ افراد در مقابل نور آفتاب، بارش باران، و ايجاد فضاي استراحت و تفريح است. آلاچيق سازه اي سرپوشيده گاهي بدون ديوار در محيطي باز و سرسبز است. استفاده از آلاچيق در كشورهاي غربي از قرن 19 در باغهاي افراد ثروتمند مشاهده ميشد و در ايران باستان، ايل هاي شاهسون و تركمن از اولين كساني بودند كه از آلاچيق استفاده ميكردند.

در ميان انواع متفاوت آلاچيق، آلاچيق هاي چوبي از محبوبترين نوع ان بشمار ميرود چرا كه ميتوان با استفاده از سازه هاي چوبي و همچنين تلفيق چوب و گياهان جلوه بهتري از طبيعت بوجود آورد و از طرفي آلاچيق ترمووود يك آلاچيق چهار فصل است و مشكلاتي مانند گرماي بيش از حد تابستان براي آلاچيق هاي فلزي را ندارد.

آلاچيق چوبي در اصفهان و شهرهايي كه كه از طبيعت زيبايي بهره ميبرند، بسيار پركاربرد است.

آلاچيق هاي چوبي پيش ساخته شده نيز طرفداران بسياري دارد و بسيار محبوب هستند. قيمت اين نوع سازه به علل بسياري بستگي دارد كه از جمله آنها ميتوان به متراژ آلاچيق و كيفيت محصولات به كار رفته در ساخت آن اشاره كرد.

طراحي آلاچيق چوبي

در طراحي آلاچيق بايد در نظر گرفت كه طرفدار چه سبكي هستيد؟ مدرن يا سنتي.

طراحان ، آلاچيق هايي كه با چوبهاي پرتراش و تزيني هستند را آلاچيق سنتي و آلاچيق هاي ساده تر را مدرن مي نامند. سقف آلاچيق ها ميتواند شيبدار يك طرفه يا دو طرفه، گنبدي، فرفوژه، پارچه اي ثابت يا متحرك و يا شيشه و طلقي باشد. نياز به ميز و صندلي و فضاي داخلي آلاچيق را نيز بايد در نظر گرفت.

نوع و ميزان چوب مورد نياز

ميزان چوب مورد نياز در زمان طراح آلاچيق بدست مي آيد. اما ساخت آلاچيق هاي چوبي بايد با شرايط اقليمي و آب و هوايي منطقه سازگار باشد. هرچوبي ويژگي منحصر به فرد خود را دارد و در هر اقليمي نميتوان از يك چوب يكسان استفاده كرد.

مرحله برشكاري و پياده سازي آلاچيق

بعد از انجام مرحله طراحي ميتوانيم ابعاد و اندازه هاي مدنظر را ليست كنيم. و بعد از برشكاري ، نصب و مونتاژ آنها را شروع كنيم. زيرسازي اوليه، توجه به جنس چوب، استفاده از ابزارهاي مخصوص كار و بسياري موارد ديگر بايد در مراحل نصب مورد توجه قرار گيرد.

پرداخت و رنگ كاري آلاچيق چوبي

اغلب براي ساخت آلاچيق چوبي از ترمووود استفاده ميكنند كه خشك شده باشد و رطوبت آن به ميزان متعادلي رسيده باشد. رنگ آميزي چوب با استفاده از رنگهاي مخصوص ، مقاومت چوب را در برابر اشعه خورشيد افزايش ميدهد. براي جلوگيري از جذب رطوبت و مقابله با قارچ ، حشرات و كپك ها نيز، چوب ترمووود را اشباع ميكنند.

مرحله رنگ كاري چوب، قبل از مرحله برش كاري و يا در زمان مرحله پرداخت نيز قابل انجام است اما بهتر است براي رنگ اميزي اخرين مرحله انجام شود. 

ديوار سبز كجاها كاربرد دارد؟

ديوار سبز چيست؟ گرين وال يا همان ديوار سبز ديواري است كه بخشي از آن يا تمام آن داراي پوشش گياه است و تركيبي از قطعات و پوشش هاي گياهي از پيش كاشته شده است. به صورت عمودي بر روي ديوار و نماي ساختمان نصب ميشود.

ديوارهاي زنده همچنان در فضاي داخل ساختمان نيز نصب ميشود. ديوارهاي سبز بسته به كارخانه توليد كننده آن، جنس صفحات و نوع بيروني يا داخلي آن جزئيات متفاوتي دارند. در روش ديوار سبز در تمام ارتفاع و در تمام سطح ديوار گياه كاشته ميشود.

در حال حاضر واژه ساختمان سبز مورد توجه معماران و شهرسازان قرار گرفته است. همانطور كه ميدانيم گياهان نقش مهمي در پاكسازي هوا در شهرها ايفا ميكنند و بر روحيه افراد تاثير ميگذارند، بنابراين ديوار سبز در اصفهان و ديگر شهرهاي ايران جايگاه ويژه اي به خود اختصاص داده است.

تعريف ساختمان سبز چيست؟

در آمريكا، اداره محيط زيست ساختمان سبز را اينگونه تعريف ميكند: فرايندي در جهت افزايش كيفيت ساختمان كه در آن، ساختمانها و مكان قرارگيري آنها از آب، انرژي و مصالح استفاده ميكنند و تاثيرات منفي ساختمان را روي سلامت انسان و محيط، از طريق مكان يابي بهتر، طراحي، ساخت، اجرا و نگهداري چرخه زندگي كامل يك ساختمان كاهش ميدهند. بنابراين ساختمان سبز نه تنها به محيط آسيب نميرساند، بلكه به اكوسيستم كمك شاياني ميكند.

سيستم آبياري ديوار سبز از يك قاب، سلول ها و كانال هاي آبياري تشكيل شده است. خاك نيز بعنوان يك ماده هادي در گلدانها عمل ميكند.

ديوارهاي سبز در دو نوع مصنوعي و طبيعي وجود دارند.

انواع ديوار سبز

• ديوار سبز مدولار

در ساخت اين ديوار سبز از داربست استفاده ميشود. اين داربست ها فلزي هستند و بسيار سبك ، و از جنس استيل گالوانيزه هستند. اين داربستها روي بنا قرار ميگيرند و يا سازه اي مستقل دارند. اين پنل ها را براحتي ميتوان فرم داد و به اشكال دلخواه درآورد.

• ديوار سبز كابلي

سيستم كابلي معمولا براي نگهداري گياهان رونده اي كه پر از شاخ و برگ هستند و رشد سريعي دارند استفاده ميشود. سيستم كابلي از يك سري توپي فولاد ضد زنگ تشكيل شده است كه ميتوان كابلها را از ميان آن عبور داد و به اين شكل تكيه گاه گياه را تشكيل داد.

• ديوار سبز شبكه اي

اين ديوار سبز بسيار سبك بوده و شبكه اي فولادي براي گياهان رونده ايجاد ميكند. و به ديوار ساختمان متصل ميشود. ديوار سبز شبكه اي بيشتر براي نگهداري گياهاني كه رشد آهسته دارند و به نگهداري بيشتري نياز دارند، به كار ميرود.

• ديوار سبز نمد پليمري

اين سيستم داراي يك پارچه نمدي پليمري با قابليت آبرساني مناسب ميباشد كه به شكل تاخورده بر روي قاب قرار ميگيرد. نحوه قرار گيري به گونه اي است كه چندين گلدان براي كاشت عمودي به صورت رديفي با به صورت جيب رو به بالا ايجاد ميشود. روش نمد پليمري از ديگر روش ها جديدتر است و مزاياي زيادي دارد. سبكي اين نوع ديوار سبز، تعويض و تغيير آسان گياه، تهويه مناسب ريشه ها، سيستم آبرساني قويتري دارد و گياهان متفاوتي را ميتوان در اين نوع ديوار سبز استفاده كرد. جنس ديوار سبز نمد پليمري ضد حريق ميباشد و ميتواند گرما و حرارت بالايي را تحمل كند. سيستم آبرساني آن به صورت قطره اي و اتوماتيك امكان پذير ميباشد.

مزاياي ديوار سبز

• تصفيه هوا
• ايجاد آرامش
• كاهش دماي محيط
• عايق صوتي ساختمان
• محافظت از ساختمان در برابر عوامل مختلف مانند بارندگي، باد، نور خورشيد و ...

توليد پروفيل از طريق بازيافت

اكستروژن پلاستيك يك روش رايج براي تشكيل و توليد پروفيل ها از مواد پلاستيكي مختلف است . ماده خام پلاستيك توسط يك مارپيچ وارد شده و به وسيله المنت هاي گرمايشي كه دور محفظه وجود دارد داغ و ذوب مي شوند . و به اين ترتيب مواد پلاستكي مذاب به وجود مي آيند كه به دليل پيوسته بودن فرايند مي توان قطعات طويل مثل لوله و ... توليد كرد . به اين دستگاه كه فرايند بازيافت يا بازتوليد مواد پلاستيكي را ميسر مي سازد دستگاه اكسيدور مي گويند . نحوه فرايند حركت مواد در اين دستگاه به اين صورت است كه ابتدا خوراك جامد يا مواد اوليه وارد ناحيه تغذيه شده و در جداره سليندر با بالا رفتن دما شروع به ذوب شدن مي كنند . درحين ذوب شدن مواد از جداره جدا شده و به درون محفظه مارپيچ وارد مي شود كه با كاهش فضاي محفظه مارپيچ مواد تا جاي ممكن فشرده مي شوند و در نهايت با فشار و دماي ثابت از خروجي دستگاه خارج مي شوند . به طور كلي دستگاه هاي اكسيدور به دو نوع تك مارپيچ و دومارپيچ تقسيم مي شوند .

اكسيدور تك مارپيچ داراي انعطاف پذيري بيشتري هستند و از ساختار ساده تري برخوردارند . اين نوع دستگاه ها ازيك قيف ، سيلندر ، صافي و صفحه سرعت شكن و محفظه مارپيچ تشكيل شده است . مواد اوليه ازطريق قيف وارد شده و در ابتدا براي گاز گيري توسط سيلندرها گرمادهي مي شوند . سپس مواد كه به صورت مذاب در آمده اند  وارد محفظه مارپيچ شده و با كاهش عمق معبر مواد فشرده تر مي شوند و در نهايت از صافي ها رد مي شوند تا هم هرگونه ناخالصي جدا شده  و همچنين مواد يكدست شوند .صافي ها يكي از مهمترين اجزا دستگاه هستند و عدم وجود آنها موجب گرفتن داي مي شود و همچنين باعث افزايش كيفيت محصول نهايي مي شوند . صافي هاي ظريف كه كيفيت محصول نهايي را بالا مي برند بسيار آسيب پذيرند و براي جلوگيري از شكستن صافي از صفحات سرعت شكن استفاده مي كنند به اين صورت كه مواد مذاب را از حالت چرخشي و مارپيچ به شكل خطي تغيير مي دهد . از مزايا و ويژگي هاي اكسيدورهاي تك مارپيچ مي توان به طول عمر بالا ، ظرفيت توليد بيشتر و كيفيت مطلوب محصول نهايي اشاره كرد.

اكسيدور دومارپيچ دستگاهي است كه براي توليدات پيچيده تر مورد استفاده قرار مي گيرد . كه بسته به محصول نهايي  داراي انواع مختلفي مي باشد : "حركت همسو ، حركت معكوس ، شانه اي ، غير شانه اي و شانه فشرده ". اين دستگاه تفاوت هاي كوچكي در ساختار كلي دارد و لوازم جانبي براي ان در نظر گرفته شده است كه با توجه به توليد محصول نهايي مي توانند مورد استفاده قرار بگيرند. مانند : حمام خنك كننده ، غلتك هاي خروجي ، كاليبراسيون خلا ، اكستروژن همزمان . دو مزيت بسيار مهم اين مدل دستگاه اولا افزايش يافتن شدت انتقال مواد و ثانيا خودكار بودن رفع ناخالصي پلاستيك و محصول نهايي توليد شده است .

نحوه شكل دهي پلاستيم در فرآيند بازيافت

يكي متداول ترين روش هاي شكل دهي پلاستيك ها اكستروژن است كه بوسيله دستگاه هاي اكسترودر انجام مي شود در اين روش مواد اوليه به شكل پلاستيك دانه اي يا خاك نرم از قيف وارد محفظه ماردون شده و به وسيله فشار و حرارت زياد به صورت مواد پلاستيكي مذاب وارد محفظه نهايي يا همان قالب مي شوند و تبديل به محصول نهايي خواهند شد.

دستگاه اكسترودر يك ماشين صنعتي ست كه مواد اوليه و قابل بازيافت پلاستيكي و لاستيكي را با استفاده از حرارت و فشار زياد به محصولي خميري و مذاب تبديل مي كند .از  محصولات نهايي اكسترودر ميتوان به : انواع شلنگ ها ، تاج تاير ، انواع لوله ها ، روكش سيم ها ، پوشش كابل ها و به طور كلي محصولاتي كه به صورت پيوسته با سطح مقطع محدود توليد مي شوند . دستگاه اكسترودر از سه بخش اصلي  : قسمت تغذيه  يا  تامين مواد اوليه ، قسمت تراكم و فشرده سازي و قسمت اندازه گيري تشكيل شده است . وظيفه قسمت تغذيه بالا برن ميزان حرارت و دادن گرما به مواد اوليه براي ذوب  كردن مواد و انتقال آن به قسمت هاي بعدي مي باشد . در طراحي اين قسمت بايد به نكات مهمي از جمله عمق ثابت ، و شكل هندسي محفظه توجه كرد تا محفظه نه لبريز شده و نه خالي بماند . قسمت بعدي ناحيه تراكم است . در اين قسمت با كم شدن عمق و فضاي درون ماردون باعث فشردگي و تراكم هرچه بيشتر مواد اوليه مي شود. همچنين هواي محبوس شده خارج شده و از ميزان حرارت آن كاسته مي شود. قسمت آخر ناحيه اندازه گيري و سنجش است ، در اين قسمت مواد مذاب به صورت يكنواخت و بدون ناخالصي با درجه حرارت و فشار ثابت و يكسان در مي آيد . البته با توجه به نوع ماده اوليه اندازه و طول اين قسمت ها تغيير مي كنند براي مثال نايلون بسيار سريع ذوب مي شود در صورتيكه پنيل كلرايد داراي نقطه ذوب بالاتري هستند و براي اين ماده قطر و طول ناحيه فشردگي و ناحيه ماردون يكي است.

همانطور كه مي دانيم انواع مختلف پلاستيك ها داراي گرانروي متفاوتي هستند و واكنش آنها در خلال فرايند اكستروژن متفاوت است . به همين دليل قسمت هاي جانبي مختلفي بنا به نياز مواد اوليه به دستگاه اضافه مي شود . مثلا برخي پلاستيك ها رطوبت زيادي به خود جذب مي كنند به همين دليل در برخي اكسترود ها ناحيه هوا گيري يا منافذ خروج هوا تعبيه مي شود .

به طور كلي اكسترودر ها را مي توان به دو دسته كلي از نظر دماي مواد اوليه تقسيم كرد . اكسترودر تغذيه گرم و اكسترودر تغذيه سرد . در اكسترودر هاي تغذيه گرم مواد اوليه از قبل به صورت جداگانه گرم مي شوند . مزيت اين روش كوتاه شدن زمان تعويض مواد اوليه وپاكسازي آسان و به حداقل رساندن آلودگي دستگاه است . در اكسترودرهاي تغذيه سرد مواد اوليه به صورت نوارهاي لاستيكي يا تكه هاي پلاستيكي در دماي محيط كار وارد دستگاه ميشوند .

اكسترودر ها را از نظر ساختار فيزيكي نيز به دو دسته بندي تقسيم مي كنند : نتك ماردون و دوماردون . اك

نحوه شكل دهي پلاستيم در فرآيند بازيافت

سترودر تك مادرون از يك محفظه مارپيچ تشكيل شده و داراي انعطاف بيشتر و ساختار ساده تري مي باشد . اكسترودر دو ماردون براي موارد پيچيده تر مورد استفاده قرار ميگيرد كه بر اساس مواد اوليه حالت ماردون هاي ان نيز متفاوت است .

مشكل ازياد زباله ها

به فرايند تبديل مواد زايد و زباله ها به مواد جديد و قابل استفاده " بازيافت " مي گويند . بهترين روش براي كاهش انتشار گاز هاي گلخانه اي و دفع زباله  و جلوگيري از آلودگي مابع طبيعي است . يكي از مهمترين اثرات بازيافت استفاده مجدد از پلاستيك هاست چرا كه اين مواد در طبيعت به سادگي تجزيه نخواهند شد و به مدت 300 سال يا بيشتر باقي مي مانند و باعث آلودگي محيط زيست مي شوند . 

براي انجام عميات بازيافت بايد 5 مرحله اصلي طي شود . ابتدا زباله هاي قابل بازيافت جمع آوري شده و از هم تفكيك مي شوند كه اين كار توسط شهرداري يا افراد دوره گرد صورت مي گيرد. پس از آن مواد غيرقابل بازيافت مانند سنگ ، شيشه و ... جدا مي شوند . سپس پلاستيك ها با توجه نوع آنها از هم جدا مي شوند تا ميزان ناخالصي در محصول نهايي به حداقل برسد . مثلا ضايعات نايلون با ضايعات ظروف پلاستيك يك بار مصرف كاملا متفاوت است و بايد هر كدام در دسته خودش مورد بازيافت قرار بگيرد . ضايعات تفكيك شده براي كاهش حجم و حمل و نقل بهتر بسته بندي و تاحد ممكن فشرده مي شوند كه توسط دستگاه پرس انجام مي شود . پس از ان وارد قسمت آسياب شد ميشوند تا به قطعات كوچك تبديل شوند . مرحله بعدي شستشوي مواد است كه يكي ازمهمترين مراحل بازيافت است چرا كه وجود كوچكترين ناخالصي در كيفيت محصول نهايي تاثير زيادي مي گذارد . بنابراين بايد قطعات از وجود هرگونه گرد و غبار و ميكروب پاك شوند . بعد از اينكه قطعات تميز و پاكسازي شدند نوبت به خشك نمودن مواد مي رسد . عمليات خشك سازي توسط دستگاه هاي مخصوص اين كار انجام مي شوند . سانترفيوژهايي كه قطعات را به صورت دوراني باسرعت بسيار بالا به چرخش در مي آورند تا آب موجود در قطعات از قطعات جدا شوند.. بعد از خشك كردن تكه هاي وارد مرحله ذوب كردن مي شوند كه توسط دستگاه هاي اكسترودر تبديل به گرانول مي شوند . و در نهايت به مواد خام اوليه براي استفاده و توليد تبديل مي شوند . امروزه بازيافت مواد پلاستيكي به دليل مقرون به صرفه بودن در ايران به خوبي مورد استقبال قرار گرفته است .

باتوجه به گسترش اين صنعت ماشين آلات و دستگاه هاي مورد استفاده نيز پيشرفت و گسترش قابل توجهي داشته اند . دستگاه هاي بازيافت انواع و اقسام مختلفي دارند . كه با توجه به نوع پلاستيك مورد بازيافت قطعات بازيافت هم تغيير مي كند . به عنوان مثال خط بازيافت و ماشين آلات مورد استفاده در بازيافت نايلون و پت كاملا متفاوت است . البته هر دو خط بازيافت داراي آسياب ، غلتك و ... هستند البته نوع  حجم آنها باهم متفاوت است . براي راه اندازي يك واحد بازيافت پلاستيك مي توان از دستگاه هاي كاملا اتوماتيك يا نيمه اتوماتيك استفاده كرد. كه روش نيمه اتوماتيك داراي هزينه تعمير و نگهداري كمتري برخوردار است و در عين حال كيفيت پلاستيك خروجي در دستگاه بازيافت كاملا اتوماتيك بسيار بالاتر است. از اين رو قبل از راه اندازي واحد بازيافت پلاستيك و خريد دستگاه بازيافت حتما با اهل فن و كسانيكه در اين راه تجربه زيادي كسب كرده اند مشورت نماييد .

گوني هاي پلاستيكي

گوني هاي پلاستيكي همان كيسه هاي پلاستيكي هستند كه در صنايع  و مشاغل مختلف جهت حمل و نگهداري كالاها مورد استفاده قرار مي گيرند .امروزه  از كيسه گوني هاي پلاستيكي براي بسته بندي مواد غذايي ، محصولات بهداشتي ، داروها ، صنايع ساختماني ( گچ ، سيمان ، اهك و ... ) ، صنايع شيمياي و ... استفاده مي شود . در گذشته گوني ها با پي وي سي ساخته مي شدند ، اما كيسه هاي امروز از پارچه هاي  بافته شده از پلي پروپيلن ساخته مي شوند . باتوجه به مقاومت بالاي اين كيسه ها در برابر كپك ، گرما و كشش موارد مصرف آنها در صنايع و موارد مختلف بسيار زياد است . و متعاقبا ضايعات توليد شده نيز روز به روز رو به افزايش است . از اين رو  بازيافت صحيح و استفاده مجدد از ضايعات اين كيسه ها مزاياي بسياري دارد از جمله : كاهش آلودگي و حفط محيط زيست ، حفظ منابع طبيعي ،  كاهش ضايعات پلاستيكي ، كاهش استفاده از مواد اوليه ، و همچنين مقرون به صرفه بودن . انواع گوني هاي پلاستيكي كه توليد مي شوند عبارت اند از : كيسه گوني پلاستيكي معمولي ، كيسه گوني پلاستيكي ا پي پي ، كيسه هاي گوني پلاستيك كامپوزيت ، كيسه گوني پلاستيك لمينت ، كيسه پلاستيك نايلون دار ، كيسه گوني جامبو و ...

براي انجام عمليات بازيافت گوني ها ضايعات گوني پلاستيكي همراه ساير ضايعات پلاستيكي يا بصورت جداگانه جمع آوري مي شوند . نكته اي كه در خريد و فروش ضايعات گوني  قابل توجه است مورد مصرف گوني است . مثلا گوني هايي كه براي مصارف گچ ، سيمان ، آهك و ... استفاده مي شوند از قيمت و بازار فروش كمتري برخوردار هستند . كيسه هاي تميز و بدون پارگي با قيمت بهتري خريد و فروش مي شوند.

فرايند بازيافت گوني به اين صورت است كه ابتدا ضايعات گوني جمع آوري مي شوند . از آنجايي كه گوني ها معمولا براي حمل و نگهداري كالاهاي مختلف و گوناگون مورد استفاده قرار مي گيرند قبل از هرگونه عملياتي ابتدا ضدعفوني  شده و از عدم وجود هرگونه زيپ ، نوار يا دكمه مطمئن مي شويم . سپس ضايعات گوني با توجه به جنس ، رنگ  ، نقطه ذوب و ... از هم تفكيك شده و در دسته هاي مجزا قرار مي گيرند . پس از جداسازي ضايعات گوني با استفاده از دستگاه خردكن صنعتي به قطعات كوچك برش داده مي شوند . در نهايت مواد وارد دستگاه اكسترودر شده و در آنجا با دماي مناسب ذوب مي شوند . به محصول توليد شده نهايي گرانول پلاستيك گفته مي شود . 

محصولاتي كه از مواد بازيافتي يا همان گرانول پلاستيك تهيه مي شوند در صورت اجراي صحيح تمام مراحل فرايند و عدم وجود ناخالصي ، مي توانند از كيفيتي برابر با محصول اوليه برخودار باشند البته اين چرخه را ميتوانند براي چندين بار تكرار كرد . نكته اي كه در توليد و فروش محصول نهايي يا همات گرانول پلاستيك حائذ اهميت است رنگ گرانول توليد شده است ، هرچه محصول نهايي شفاف تر و رنگ پذيرتر باشد يعني داراي كيفيت بالاتر و در نتيجه قيمت بيشتري است.

توليد ضايعات پلاستيكي

امروزه با گسترش جمعيت و پيشرفت بشريت در تمام زمينه ها ناگزير ، استفاده از پلاستيك نيز افزايش بي رويه اي داشته است . ما روزانه از انواع و اقسام مواد پلاستيكي در تمام زمينه ها استفاده ي گسترده اي داريم . به دنبال  آن توليد ضايعات پلاستيكي نيز روز به روز  افزايش پيدا كرده است . ازين رو صنعت بازيافت پلاستيك مورد توجه قرارگرفت .

فرايند بازيافت پلاستيك فرايند پيچيده اي نيست . در ابتدا بايد پلاستيك ها و ضايعاتي كه قابل بازيافت هستند جمع آوري و تفكيك شوند . از آنجايي كه پلاستيك ها فرمول ساخت متفاوتي دارند ، بايد از لحاظ نقطه ذوب ، كشساني ، رنگ و ... مرتب شوند چرا كه در كيفيت محصول نهايي تاثير مستقيم دارد .

انواع پلاستيك هاي قابل بازيافت : پت يا پلي اتيلن كه بيشتر براي ساخت بطري هاي آب ، نوشابه ، روغن و ... كاربرد دارد. مورد دوم پلي اتيلن با دانسيته بالا كه در ساخت بطري هاي آبميوه ، شوينده ها ، ضدعفوني كننده ها ، شامپو ، كيسه هاي زباله استفاده مي شوند . مورد سوم وينيل يا پي وي سي كه ماده اي بسيار محكم و با استقامت بالاست به همين دليل در ساخت كفپوش ها ، روكش كابل ها ، لوله ، پنجره ها و ... كاربرد دارد . ( نكته مهم ) هرگز نبايد اين ماده را بسوزانيد چرا كه گاز خطرناك ديوكسين توليد خواهد كرد . دسته چهارم پلي اتيلن با دانسيته كم كه يك پلاستيك با قابليت انعطاف بالا ست و  كاربردهاي گوناگوني از جمله كيسه هاي خريد ، لباس ، كوله پشتي  ، قالي ، مبلمان و ... . مورد پنجم پلي پروپيلن است اين ماده داراي نقطه ي ذوب بالايي است به همين جهت در ساخت  مواردي كه با مواد داغ و دماي بالا سر و كار دارند مورد استفاده قرار مي گيرد مانند ظروف يك بار مصرف  ، درپوش ها و ... . دسته آخر پلي استرن كه در محصولات سخت يافت مي شود مانند سيني ها ، ظروف حمل و نقل ،  ظروف فشرده و ...

در صنعت بازيافت پلاستيك يكي از مشكلات موجود هزينه حمل و نقل و نگهداري ضايعات است . به عنوان مثال براي حمل يك تن كابل ، لوله ، سبد ميوه و يا ... به علت حجم زياد ضايعات هزينه جا به جايي و نگهداري آنها مقرون به صرفه نيست به همين دليل ضايعات را پس از جمع آوري و از لحاظ كيفيت و رنگ  تفكيك  مي كنند و سپس به صورت قلمبه ي ضايعات در مي آورند . توليد قلمبه ضايعات به اين صورت كه پس از خرد كردن به قطعات كوچك تر ، مقدار كمي حرارت مي دهند . مقدار اين حرارت نه اندازه اي ست كه قطعات كاملا ذوب شوند و نه به اندازه اي كه حجم آنها تغييري نكند .

براي خريد قلمبه ضايعات پلاستيكي و پليمري بهتر است از مراكز معتبر و واحد هاي داراي مجوز اقدام كنيد چرا كه  بايد دقت زيادي كنيد تا از نظر ميزان ناخالصي موجود دران كاملا مطمئن شويد .

 گرانول پلاستيك چيست؟

مواد اوليه پليمري كه به شكل دانه هاي استوانه اي يا كروي شكل ريز هستند گرانول پلاستيك مي گويند . از گرانول ها براي ساخت انواع و اقسام محصولات پلاستيكي و پليمري استفاده مي شود . گرانول ها در دو نوع گرانول بازيافتي و گرانول مواد نو دسته بندي مي شوند . تفاوت گرانول ها در كيفيت و رنگ پذيري آنهاست . گرانول هاي مواد نو به صورت بي رنگ عرضه مي شوند كه توانايي رنگ پذيري بالايي دارد . ولي گرانول بازيافتي به دليل ذوب شدن و رنگي بودن ، تيره تر و كدر تر مي شوند .  همچنين بديهي است كه گرانول مواد نو به دليل عدم وجود ناخالصي داراي كيفيت بسيار بالاتري از گرانول بازيافتي است .

بطور كلي براي توليد گرانول ابتدا پرك هاي پلاستيك به وسيله دستگاه اكسترودر ذوب شده و تبديل به گلوله هاي پلاستيكي مي شوند . اما با توجه به كاربرد گرانول ها در مصارف گوناگون خط توليد گرانول به دو دسته تقسيم مي شود . خط توليد گرانول رشته اي و خط توليد گرانول خشك . خط توليد گرانول رشته اي بسيار ساده است و هزينه ي راه اندازي و نگهدري آن بسيار مقرون به صرفه تر است . در اين روش مواد پس از ذوب شدن در دستگاه به صورت رشته در مي آيند . رشته ها به وسيله ي كاتر به قطعات كوچك تقسيم مي شوند . خط توليد گرانول خشك كمي پيچيده تر است و همچنين هزينه ي را ه اندازي آن بيشتر است اما محصول نهايي از كيفيت بالاتري برخوردار است . در اين روش گرانول توليد شده ازيك صافي ظريف عبور مي كند و همزمان با خروج از صافي يك تيغه با سرعت زياد قطعات را برش مي زند . و با عبور از لوله هاي سرد خشك شده و وارد مخزني با فشار كم مي شوند تا شكل خود را حفظ كنند .

اما فوايد و مزاياي گرانول بازيافتي چيست . يكي از مهمترين مزاياي گرانول بازيافتي جنبه اقتصادي آن است . استفاده از گرانول بازيافتي باعث كمترشدن هزينه و استفاده بهينه از منابع طبيعي و انرژي ها مي شود. همچنين فرايند بازيافت باعث ارزش افزوده قابل توجهي مي شود. چرا كه با تبديل مواد دورريختي به مواد قابل استفاده و بازگشت به چرخه توليد سود چند برابري به همراه خواهند داشت. مزيت ديگر عمل بازيافت انگيزه زيست محيطي است . همانطور كه مي دانيم پلاستيك ها به سختي در طبيعت تجزيه مي شوند و با استفاده رو به افزايش  ، ضايعات حاصله يكي از معضلات جامعه تبديل شده اند . بازيافت ضايعات پلاستيكي كمك زيادي به كم شدن پيامد هاي ناگوار انها براي محيط زيست مي كنند. 

براي خريد گرانول بايد به محصولي كه قرار است توليد شود و نوع گرانول توجه شود .همچنين قيمت تمام شده ي محصول نهايي در مقايسه با مواد اوليه مي تواند شاخصه اي براي انتخاب گريد هاي آف يك ، دو و يا سه گرانول باشد. در صورتيكه شما به عنوان يك توليد كننده قصد خريد و تهيه گرانول را داريد و از تجربه ي كافي در اين زمينه برخوردار نيستيد حتما با كارشناسان اين صنعت مشورت كنيد چرا كه اين كار نياز به تخصص و تجربه زيادي دارد.

نحوه خورد كردن مواد پلاستيكي

براي بازيافت ضايعات پلاستيكي بايد مواد به قطعات كوچك تر تقسيم شوند ، اين كار توسط دستگاه هايي به نام آسياب انجام مي شود . مواد پليمري يا پلاستيكي توليد شده از نظر ساختار و مقاومت با هم متفاوت هستند و در دسته بندي هاي مختلف قرار مي گيرند . به همين دليل براي آسياب و خرد كردن آنها به دستگاه متناسب با ساختار آنها نياز است . دستگاه آسياب پلاستيك با توجه به نوع خرد كردن به دودسته تقسيم مي شوند :

دستگاه آسياب چكشي و دستگاه آسياب شمشيري . دستگاه آسياب شمشيري همانطور كه از اسم آن پيداست از تيغه هاي برنده با قدرت چرخش بالا مواد پلاستيكي را خرد مي كنند . يا به عبارتي ديگر مانند يك چرخ گوشت بزرگ و پرقدرت قطعات ضايعات را آسياب مي كند. دستگاه آسياب چكشي هم با استفاده از يك چكش بزرگ و  سنگين با وارد كردن ضربه ، مانند يك هاون بزرگ قطعات پلاستيك را خرد مي كند .اين آسياب به گونه اي طراحي شده تا كمترين فضا را اشغال كند . همچنين امروزه اين دستگاه ها پيشرفت زيادي داشته اند و كاربر دستگاه با تغيير برنامه ورودي دستگاه م يتواند به راحتي خروجي دستگاه را كنترل نمايد.

دستگاه آسياب پلاستيك يكي از مهمترين بخش هاي فرايند بازيافت به شما مي آيند به همين دليل بايد براي تهيه يك دستگاه اسياب مناسب به نكات و ويژگي هايي توجه داشته باشيد باشد كه در اين مقاله به برخي از آنها اشاره مي كنيم :

1- ظرفيت دستگاه : دستگاه آسياب پلاستيك از لحاظ ظرفيت در انواع مختلفي وارد بازار مي شوند .از ظزفيت هاي كم براي خرد كردن باقي مانده هاي ضايعات خرد شده تا ظرفيت هاي بالا براي خرد كردن ضايعات سنگين .

2- نوع خوراك و محصولي كه قرار است وارد دستگاه شود : به عنوان مثال خرد كردن محصولاتي مثل گوني و سلفون سخت تر از خرد كردن محصولات مقاوم تيري مثل ظروف و سبد ها و ... است . به همين دليل بايد بدانيد چه نوع دستگاهي متناسب نياز شما است .

3- نوع تيغه ها و قطعات به كار رفته در دستگاه از كيفيت بالايي برخودار باشند . مثل بهتر است ا تيغه ها ، چكش و بدنه از فولاد ضد زنگ ساخته شده باشند .

نكاتي كه بايد در هنگام استفاده از آسياب پلاستيك حتما مورد توجه قرار دهيد:

هرگز دستكاه را گرسنه نگذاريد يعني هميشه يك اپراتور بايد ميزان خوراك دستگاه را چك كند تا از خالي ماندن مخزن ورودي دستگاه جلوگيري كند .اينكار علاوه بر بالابردن كارايي و افزايش توليد دستگاه موجب كمتر شدن انرژي مصرفي مي شود.

تيغه هاي دستگاه را به طور مرتب بازديد كنيد و از تيز ، محكم و سالم بودن آنها اطمينان حاصل كنيد. و در دوره هاي زماني مشخص قطعات مصرفي را كه ديگر كارايي ندارند تعويض كنيد.

هرگز بيشتر از ظرفيت دستگاه خوراك دهي نكنيد زيرا با ايجاد فشار زياد به دستگاه با عث آسيب رسيدن به آن مي شوند.

هميشه چند دقيقه قبل از خوراك دهي ، دستگاه را روشن كنيد .